Zaczynamy „Powroty”!

Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” rozpoczęło w Londynie realizację projektu „Powroty”. 31 sierpnia, przeszkoleni ankieterzy – zrekrutowani przez Wspólnotę Polską przy pomocy „Dziennika Polskiego” – wyruszyli z POSK-u na ulice Londynu, aby sprawdzić, jakie są powody wyjazdu Polaków z kraju oraz co ich powstrzymuje przed powrotem.

Chętnych do przeprowadzania wywiadów było wielu, niestety nie wszyscy mogli wziąć w nich udział. Spośród kilkudziesięciu zgłoszeń wybrano osoby, które posiadają najlepsze kwalifikacje oraz doświadczenie w prowadzeniu tego typu badań. Dla nich to nie tylko praca, ale również sposób na bliższe poznanie polskiego środowiska w Londynie.

W drodze po lepsze życie

Badanie przeprowadzone zostaną w dwóch częściach, pierwsza jest już za nami. Członkowie grupy badawczej, Karol Leszczyński oraz prof. Rafał Lange, przeprowadzili tzw. wywiady grupowe, podczas których uczestnicy – dobrani pod względem wieku i wykonywanego zawodu – dzielili się swoimi doświadczeniami z brytyjskiego życia. Opowiadali o wątpliwościach, związanych z decyzją o wyjeździe, o trudnych początkach i problemach, które spotykały ich już na miejscu. Wymieniali pozytywne i negatywne strony opuszczenia Polski, jak i sukcesy oraz porażki, które przeżyli w nowym kraju. Porównywali

standard życia, możliwości rozwoju i samorealizacji w obydwu państwach. Odpowiadali na szereg pytań, m.in.: Czy gdybyście przed wyjazdem z Polski wiedzieli to, co wiecie teraz, czy tak samo zdecydowalibyście się na wyjazd? Czy uważacie, że odnieśliście w Wielkiej Brytanii sukces? Co was powstrzymuje przed powrotem? Odpowiedzi były różne. Jak się okazało, decyzje o wyjeździe były najczęściej podejmowane z przyczyn finansowych lub rodzinnych – większe zarobki, marzenia o podwyższeniu standardu życia, wyjazd za partnerem, lecz również pragnienie nauczenia się języka angielskiego, chęć samorealizacji czy ciekawość świata. Po wielogodzinnych dyskusjach, nasuwa się jeden podstawowy wniosek – Polska nie zapewniła tym osobom wystarczających warunków do satysfakcjonującego życia. Kolejnym etapem projektu będzie sprawdzenie na znacznie większej liczbie emigrantów, co musiałoby się zmienić w Polsce, żeby chcieli do niej wrócić.

Statystyczny emigrant poszukiwany

Do zebrania tych danych posłużą przeprowadzane przez przeszkolonych ankieterów wywiady. Karol Leszczyński – socjolog, doktorant Uniwersytetu Warszawskiego i członek zespołu badawczego w ramach projektu „Powroty” – przygotował ankieterów pod względem technicznym i merytorycznym, aby zapewnić wysoki poziom i rzetelność badań.

Wyniki pomogą znaleźć przyczyny, dla których co raz więcej Polaków decyduje się na wyjazd zarobkowy za granicę oraz dlaczego postanawiają tam zostać już na stałe. Ankieterzy spróbują dowiedzieć się m.in., w jakim stopniu Polacy zintegrowali się z brytyjskim społeczeństwem, czy zmieniło się ich poczucie tożsamości narodowej oraz co najważniejsze, jakie bariery stoją na drodze powrotnej do Polski. Badania przeprowadzone zostaną w czterech miastach na świecie: Londynie, Berlinie, Nowym Jorku i Chicago. Miasta te są najpopularniejszym celem emigracyjnym Polaków, dlatego też właśnie one zostały wybrane jako te najbardziej reprezentacyjne. Dla każdego z krajów stworzono odpowiednio dostosowany pod względem nazewnictwa i danych geograficznych zestaw pytań, choć merytorycznie pytania dotyczą tych samych kwestii. Ze względu na odmienność kulturową tych krajów, socjolodzy zakładają, że wyniki będą nie tyle ciekawe, co także różnorodne.

Na wyniki badań trzeba będzie jednak nieco poczekać – około trzech-czterech miesięcy. Przez kolejne trzy tygodnie, do końca września, ankieterzy będą przeprowadzać wywiady. W Londynie przebadane zostaną 334 osoby od 18 roku życia, które przyjechały do Wielkiej Brytanii w celach zarobkowych. Równolegle zbierane będą dane w pozostałych miastach. Raport z analizą uzyskanych odpowiedzi powinien zostać stworzony do końca roku, opublikowany natomiast w styczniu. Kolejnym etapem będzie wprowadzanie w życie programu zachęcającego Polaków do powrotu do kraju – w postaci porad, wskazania ułatwień, propozycji reform, oferowania pomocy i pokazywania korzyści z takiej decyzji.

Magdalena Czubińska